Nasi mistrzowie
Prof. dr hab. Józef Kostrzewski
Pierwszy dyrektor Instytutu, Współzałożyciel Uniwersytetu Poznańskiego
Prof. dr hab. Józef Kostrzewski (1885-1969), archeolog i muzeolog. W latach 1909-1914 studiował archeologię, m.in. w Berlinie u Gustafa Kossinny. Od 1914 pracownik Muzeum im. Mielżyńskich, 1923-1958 kierownik kolejnych instytucji przechowujących zbiory tego Muzeum, w tym od 1950 Muzeum Archeologicznego w Poznaniu. Od 1919 profesor i współorganizator uniwersytetu w Poznaniu, w latach 1919-1939, 1945-1950 i 1956-1960 kierownik tamtejszego Instytutu Prehistorycznego. W latach 1950-1956 na przymusowej emeryturze. Od 1928 członek PAU, od 1952 PAN.
Założył i redagował w latach 1919-1969 "Przegląd Archeologiczny", 1926-1939 "Z otchłani Wieków", 1950-1969 obecne "Fontes Archaeologici Posnanienses. W latach 1920-1969 założył i kierował Polskim Towarzystwem Prehistorycznym (później Archeologicznym). 1934-1939 i po II wojnie światowej wraz z Z. Rajewskim badał osadę obronną w Biskupinie.
Aktywny w wielu dziedzinach archeologii, usystematyzował wiedzę dotyczącą zarówno poszczególnych epok, zwłaszcza brązu, okresu lateńskiego, wczesnego średniowiecza, jak i obszarów, m.in. Wielkopolski, Śląska, Pomorza. Był najwybitniejszym przedstawicielem koncepcji autochtonistycznej, zakładającej obecność Słowian w Polsce jeszcze przed okresem wczesnego średniowiecza. Za najstarszą kulturę prasłowiańską uważał kulturę przedłużycką.
Autor m.in. takich prac jak prac: Wielkopolska w czasach przedhistorycznych (1913, wydanie 3: 1955), Die ostgermanische Kultur der Spätlatenezeit (1919), Prehistoria ziem polskich (wraz z R. Jakimowiczem i S. Krukowskim, 1939, reedycja 1948), Kultura prapolska (1947, wydanie 3. 1962), Zagadnienie ciągłości zaludnienia ziem polskich w pradziejach (1961), Pradzieje Polski (wraz z W. Chmielewskim, K. Jażdżewskim, 1965).
Prof. dr habZofia Hilczer-Kurnatowska
11 sierpnia 2013 roku zmarła prof. dr hab. Zofia Hilczer-Kurnatowska, wybitna archeolog-mediewistka, której dokonania w zakresie problematyki formowania się państwa pierwszych Piastów zyskały trwałe miejsce nie tylko w polskiej historiografii. Od początku pracy naukowej Jej zainteresowania skupiały się na problematyce wczesnośredniowiecznej Słowiańszczyzny. Wynikały one zapewne po części z pasji historycznych, a po części z prowadzonych w tym czasie, zakrojonych na wielką skalę badań grodzisk wczesnośredniowiecznych w ramach tzw. akcji milenijnej.
Prof. dr hab.Aleksandra Cofta-Broniewska
12 maja 2013 r., w wieku 87 lat odeszła prof. dr hab. Aleksandra Cofta-Broniewska, która całe swoje życie zawodowe poświęciła archeologii, pracując z ogromnym zaangażowaniem i twórczym entuzjazmem w Instytucie Prahistorii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. Prof. A. Cofta-Broniewska wyznaczała powojenne standardy polskiej archeologii, takie jak dbałość o archeologiczne badania regionalne oraz interdyscyplinarność badań, a także rozwój metod analitycznych.
Prof. dr hab.Jerzy Fogel
4 kwietnia 2013 r. zmarł prof. dr hab. Jerzy Fogel, który całe swoje życie zawodowe poświęcił archeologii i Instytutowi Prahistorii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, w którym pracował z ogromnym zaangażowaniem przez 47 lat. Odszedł wielce zasłużony i wybitny uczony, wychowawca wielu pokoleń studentów oraz promotor prac doktorskich. Kształtował w nich otwartość wobec problemów archeologii, a także rzetelną postawę wobec wymogów i misji archeologii we współczesnym świecie.
Wspomnienia o Profesorze:
Prof. dr hab. Tadeusz Makiewicz
15 lutego 2019 roku, zmarł prof. dr hab. Tadeusz Makiewicz (1945–2019), były prodziekan Wydziału Historycznego UAM (w latach 1987–1990), dyrektor Instytutu Archeologii UAM (1990–1996), prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich (2001–2007), stypendysta Alexander von Humboldt Stiftung i członek-korespondent Deutsches Archäologisches Institut.
Prof. dr hab. Jan Żak
Prof. dr hab. Jan Żak urodził się 22 marca 1923 r. w Betkowie koło Kościana w Wielkopolsce. Zmarł 4 stycznia 1990 w Poznaniu.
Profesor Uniwersytetu Poznańskiego; badacz wczesnego średniowiecza; Importy skandynawskie na ziemiach zachodniosłowiańskich od IX do XI wieku.