prof. dr hab.Andrzej Rozwadowski

Zainteresowania naukowe:

  • Sztuka naskalna w aspekcie globalnym (ze szczególnym uwzględnieniem rejonów wynikających z własnego doświadczenia badawczego: Azji Centralnej, Syberii, Afryki Południowej, Ameryki Północnej i Peru).
  • Teorie interpretacji sztuki naskalnej;
  • Współczesne recepcje sztuki naskalnej (ze szczególnym uwzględnieniem sztuki współczesnej);
  • Archeologia szamanizmu;
  • Dziedzictwo kulturowe Azji Centralnej i Syberii

Etapy kariery naukowej:

  • 1989-1995 – studia archeologiczne na UAM
  • 1995 – magister archeologii – Instytut Prahistorii UAM w Poznaniu (praca magisterska „Próba interpretacji etnicznej petroglifów doliny Sarmišsaj w Uzbekistanie”)
  • 1995-1999 – studia doktoranckie w Instytucie Prahistorii UAM
  • 1999 – stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie archeologii (dysertacja „Kontekst interpretacyjny mitologii indoirańskiej w analizie sztuki naskalnej Azji Środkowej”)
  • 1999-2019 – wykładowca w Instytucie Wschodnim UAM (kierownik Zakładu Azji Środkowej i Syberii oraz Zakładu Studiów nad Kulturą Europy Wschodniej i Azji)
  • 2009 – stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie archeologii

(dysertacja „Obrazy z przeszłości: hermeneutyka sztuki naskalnej”, Wydawnictwo Naukowe UAM)

  • 2015 – profesor nadzwyczajny UAM
  • od 2019 – pracownik Wydziału Archeologii UAM
  • 2023 - tytuł profesora nauk humanistycznych w zakresie archeologii

Honorowe afiliacje:

od 2017 - Honorary Research Fellow of the Rock Art Research Institute, University of Witwatersrand, Johannesburg, South Africa

Kierownik projektów badawczych:

  1. 2018 - 2021 "Sztuka naskalna jako źródło współczesnej tożsamości kulturowej: syberyjsko-kanadyjskie studium porównawcze” (NCN OPUS nr 2017/25/B/HS3/00889)
  2. 2012-2015 „Prahistoria szamanizmu syberyjskiego w świetle analizy sztuki naskalnej: symbolika i dynamika tradycji” (NCN OPUS nr 2011/01/B/HS3/02140)
  3. 2001-2003 „Sztuka naskalna Uzbekistanu w świetle lokalnych tradycji kulturowych (KBN No 5 H01G 049 21)
  4. 1997-1999 „Kontekst interpretacyjny mitologii indoirańskiej w analizie sztuki naskalnej Azji Środkowej” (KBN nr 1H01G 052 12)

Wykonawca w projektach badawczych:

  1. 2017-2021 – „Toro Muerto - wieloaspektowa analiza unikatowego południowoamerykańskiego kompleksu sztuki naskalnej”, NCN OPUS nr 2016/23/B/HS3/01882, kierownik dr hab. Janusz Wołoszyn, miejsce realizacji: Uniwersytet Warszawski.
  2. 2018-2023  - “The sound of special places: exploring rock art soundscapes and the sacred”, grant Komisji Europejskiej ERC nr 787842, kierownik Prof. Margarita Díaz-Andreu, Program „Excellent Science”; Miejsce realizacji: Uniwersytet w Barcelonie, funkcja w projekcie: collaborator: http://patrimoniweb.com/erc/team-members/
  3. 2001-2004 - „Sakha (Jakuci): historia i bieżące perspektywy syntezy syberyjskich tradycji kulturowych”,KBN nr 5 H01H 004 20, kierownik dr Maria Kośko; miejsce realizacji: UAM.
  4. 2016 – „Materia i miejsce: konteksty kulturowe i historyczne”, kierownik prof. dr hab. Kazimierz Raba. Projekt wewnętrzny Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu.

Opieka nad projektami badawczymi:

  1. Diamentowy Grant: Maciej Grzelczyk "Sztuka naskalna rejonu Kondoa w Tanzanii. Perspektywa archeologiczno-etnologiczna". Miejsce realizacji: UAM w Poznaniu, nr projektu DI 2013 012343 (2014-2018).

Stypendia i staże:

  • 2008 - stypendium Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, program kwerenda, projekt pt. „Ikonografia pradziejowej sztuki syberyjskiej a kwestia prahistorii szamanizmu”, dwumiesięczna kwerenda w archiwach jednostek naukowo-badawczych południowej Syberii.
  • 2008 – miesięczne stypendium programu Erasmus Mundus – prowadzenie wykładów, Uniwersytet w Narynie, Kirgistan.
  • 2008 – Innolec Lectureship in Anthropology, Masaryk University, Czech Republic – gościnne wykłady.
  • 2007 – kwerenda w International Center for Prehistoric Art, Valcamonica, Capo di Ponte, Włochy.
  • 2004-2005 stypendium Fulbrighta – senior grant, USA: Arizona State University, Anthropology Department, the Deer Valley Rock Art Center, Tempe - Arizona.
  • 2001 – Rock Art Research Institute, University of the Witwatersrand, Johannesburg, RPA, stypendium Fundacji Stefana Batorego.
  • 1999 - stypendium Fundacji na rzecz Nauki Polskiej dla młodych naukowców.
  • 1996/1997 – University of Southampton, Departament of  Archeology, odbyte kursy “Theory and method in rock art research” oraz “Art and society”, stypendium TEMPUS

Ekspedycje związane z badaniami sztuki naskalnej:

  1. 1992 – Uzbekistan, Góry Zerawszan i zachodni Tien-Szan (środki UAM, miasta Poznania);
  2. 1993 – Uzbekistan, Góry Nuratau (środki j.w.);
  3. 1994 – Uzbekistan, Góry Nuratau (środki j.w.);
  4. 1996 – Uzbekistan, Góry Hissarskie (środki j.w.);
  5. 1997 – Kazachstan, płd-wsch. (grant KBN No 1H01G 052 12);
  6. 1998 – Kazachstan i Uzbekistan – Góry Karatau i Nuratau (KBN No 1H01G 052 12);
  7. 2000 – Jakucja (Federacja Rosyjska), rejon środkowej Leny (środki UAM);
  8. 2001 – Jakucja, strefa arktyczna dorzecze Olenioku (grant KBN nr 5 H01H 004 20);
  9. 2001 – Republika Afryki Południowej, Góry Smocze (Drakensberg) (Fundacja Stefana Batorego);
  10. 2002 – Uzbekistan, Pustynia Kyzył-kum (grant KBN nr 5 H01G 049 21);
  11. 2002 – Uzbekistan, Góry Nuratau (grant KBN nr 5 H01G 049 21);
  12. 2003 – Ałtaj (Federacja Rosyjska) (grant KBN nr 5 H01H 004 20);
  13. 2004/2005 Ameryka Północna – wizytacja licznych stanowisk sztuki naskalnej w Kalifornii, Arizonie, Utah, Texas (stypendium Polsko-Amerykańskiej Komisji  Fulbrighta);
  14. 2008 – Ałtaj i Chakasja (Syberia, Federacja Rosyjska) (Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej);
  15. 2009 – Sudan, IV Katarakta na Nilu (Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Stacja Archeologii Śródziemnomorskiej w Kairze);
  16. 2009 – Egipt, Pustynia Zachodnia – Oaza Dachla (Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Stacja Archeologii Śródziemnomorskiej w Kairze);
  17. 2012 – Syberia – Chakasja  (projekt NCN nr 2011/01/B/HS3/02140)
  18. 2013 – Kirgistan (projekt NCN nr 2011/01/B/HS3/)
  19. 2014 – Ałtaj (Syberia, Federacja Rosyjska) (projekt NCN nr 2011/01/B/HS3/02140)
  20. 2017 – Peru (projekt NCN nr 2016/23/B/HS3/01882, Uniwersytet Warszawski)
  21. 2018 – Peru (projekt NCN nr 2016/23/B/HS3/01882, Uniwersytet Warszawski)
  22. 2018 – Kanada (projekt NCN nr 2017/25/B/HS3/00889)
  23. 2018 – Syberia – Chakasja, Kraj Krasnojarski (NCN nr 2017/25/B/HS3/00889)
  24. 2019 – Syberia – Ałtaj, Nowokuźnieck, Kemerowo (NCN nr 2017/25/B/HS3/00889 oraz ERC nr 787842)
  25. 2022 – Kazachstan, Kanada, Republika Południowej Afryki (NCN nr 2017/25/B/HS3/00889)

Wybrane publikacje, częściowo dostępne na stronie https://amu.academia.edu/AndrzejRozwadowski

Monografie:

Rozwadowski, A. & J. Hampson (eds) (2021), Visual Culture, Heritage and Identity: Using Rock Art to Reconnect Past and Present. Oxford: Archaeopress.

Rozwadowski, A. (2019) 穿越时光的符号——中亚岩画解读 [chińskie wydanie książki Symbols through Time…]. Beijing: The Commercial Press.

Rozwadowski, A. (2017), Rock, cracks and drums: In search of ancient shamanism in Siberia and Central Asia. Budapest: Molar & Kelemen Oriental Publishers.

Rozwadowski, A. (red.) (2017), Sztuka naskalna. Polskie doświadczenia badawcze. Warszawa-Toruń: Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata, Wydawnictwo Tako.

Raba, K., A. Rozwadowski i Ł. Gruszczyński (2016), Ślady: Spacer z powidokiem. Poznań: Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu.

Rozwadowski, A. (2009), Obrazy z przeszłości. Hermeneutyka sztuki naskalnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Rozwadowski, A. (2004), Symbols through Time: Interpreting the rock art of Central Asia. Poznań: Institute of Eastern Studies, University of Adam Mickiewicz.

Rozwadowski, A. (2003), Indoirańczycy – sztuka i mitologia. Petroglify Azji Środkowej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Rozwadowski, A. & M.M. Kośko (eds) (2002), Spirits and stones: Shamanism and rock art in Central Asia and Siberia, Poznań: Instytut Wschodni UAM.

Rozwadowski, A., M. Kośko i T. Dowson (red.) (1999), Sztuka naskalna i szamanizm Azji Środkowej. Warszawa: Dialog.

Artykuły:

Díaz-Andreu, M., R. Jiménez Pasalodos, A. Rozwadowski, L. Alvarez Morales, E. Miklashevich & N. Santos da Rosa (2022), The soundscapes of the Lower Chuya River area, Russian Altai. Ethnographic sources, indigenous ontologies and the archaeoacoustics of rock art sites. Journal of Archaeological Method and Theory (1375 accesses since 19 May) https://doi.org/https://doi.org/10.1007/s10816-022-09562-w

Rozwadowski, A. (2021), Rock art as a source of contemporary cultural identity: a Siberian-Canadian comparative study, [w:] D. Żurkiewicz (red.), Treasures of Time. Research of the Faculty of Archaeology of Adam Mickiewicz University in Poznań, s. 432-451. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Rozwadowski, A. (2021), Разведоисторическоеискусствотолько о прошлом? Новаяжизньнаскальныхизображений в современномискусстве (от СибиридоКанады) / Is prehistoric art solely about the past? New lives of rock art images in contemporary art (from Siberia to Canada),  ПроблемыИстории, Филологии, Культуры / Journal of Historical, Philological and Cultural Studies 2(72), s. 232-261.

Rozwadowski, A. (2021), Being in Cosmos: Sergei Dykov’s visual exploration of the spirit of Altai, “Religions”12 (6), s. 1-12.

Rozwadowski, A. & M. Boniec (2021), Face to face with ancestors: Indigenous codes in the contemporary art of Siberia, [in:] A. Rozwadowski, J. Hampson (eds), Visual Culture, Heritage and Identity: Using Rock Art to Reconnect Past and Present, s. 51–70. Oxford: Archaeopress.

Rozwadowski, A., O. Gałygina i M. Boniec (2020), Obrazy z przeszłości w teraźniejszości: współczesne transformacje sztuki naskalnej. Pamiętnik Sztuk Pięknych 15: 39-48.

Rozwadowski, A. (2019), „Szaman nigdy nie umiera”: Sztuka naskalna jako wyraz tożsamości w twórczości Jane Ash Poitras. Folia Praehistorica Posnaniensia 24: 207-232.

Rozwadowski, A. i M. Boniec (2019), W poszukiwaniu tożsamości: Rewitalizacja przeszłości i etniczności w sztuce współczesnej Chakasji jako forma zachowania własnej kultury (na przykładzie Aleksandra Domożakowa), [w:] E. Lesiewicz, P. Stachowiak (red.), Dezintegracja i upadek ZSRR. W perspektywie ćwierćwiecza, 177-192. Poznań: UAM, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa.

Wołoszyn, J.Z., K.L. Gonzales Ruiz & A. Rozwadowski (2019), The petroglyphs of Toro Muerto: New documentation and discoveries at the largest South American rock art complex. Antiquity (December 2019 – Project Gallery).

Rozwadowski, A. (2019), Sacred holes: Portals to the world of spirits in Siberian shamanism, [in]  E. Pásztor (ed.), Shamanism and Nature Worship: Past and Present, 176-202, Baja: Türr István Museum.

Rozwadowski, A. (2018), Rock art of Northern, Central and Western Asia, [in:] B. David & I.J. McNiven (eds), The Oxford Handbook of the Archaeology and Anthropology of Rock Art, 151-175. Oxford: Oxford University Press.

Rozwadowski, A. (2017), Travelling through the rock to the otherworld: The shamanic ‘grammar of mind’ within the rock art of Siberia. Cambridge Archaeological Journal 27(3): 413-432.

Grzelczyk, M. i A. Rozwadowski (2017), Sztuka naskalna regionu Kondoa w Tanzanii. Gdzie archeologia spotyka się z etnologią, [w:] A. Rozwadowski (red.),  Sztuka naskalna: polskie doświadczenia badawcze, 51-72. Warszawa-Toruń: Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata.

Rozwadowski, A. (2016), Powrót do „afrykańskości” w interpretacji południowoafrykańskiej sztuki naskalnej i jego implikacje teoretyczne, [w:] A. Pawłowska, J. Sowińska-Heim (red.), Sztuka Afryki: Afrykańska tradycja - afrykańska nowoczesność, 39-69. Łódź: Uniwersytet Łódzki.

Rozwadowski, A. (2015), Historic and proto-historic shamanic rock art in Siberia: a view from the Altai. Quaderns de Prehistòria i Arqueologia de Castelló 33: 189-198.

Rozwadowski, A. (2014), In search for shamanic themes in Eastern Siberian rock art (Yakutia/Sakha Republic). Shaman 22: 97-118.

Rozwadowski, A. (2014), O pewnym „kazachskim” petroglifie i jego „podróży” w czasie i przestrzeni.Refleksja o społecznej adaptacji przeszłości. Folia Praehistorica Posnaniensia 19: 119-132.

Rozwadowski, A. & K. Lymer (2012), Rock art in Central Asia: History, recent developments and new directions, [in:] P. Bahn (ed.), Rock Art: News from the Word IV, 149-163. Oxford: Oxbow Books.

Rozwadowski, A. (2012), Shamanism in indigenous context: Interpreting the rock art in Siberia, [in:] J. McDonald & P. Veth (eds), A Companion to Rock Art, 455-471. Oxford: John Wiley & Sons.

Rozwadowski, A. (2012), Shamanism, rock art and history: implications from a Central Asian case study, [in:] B.W. Smith, K. Helskog & D. Morris (eds), Working with rock art: recording, presenting and understanding rock art using indigenous knowledge, 192-204, Johannesburg: Wits University Press.

Rozwadowski, A. (2012), ‘Archeologia szamanizmu jako archeologia religii’ i ‘Sztuka naskalna’ [w:] S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska (red.), Przeszłość społeczna: Próby konceptualizacji, 331-343 i 910-922. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Rozwadowski, A. (2008), Centering historical-archaeological discourse: The prehistory of Central Asian/South Siberian shamanism, [in:] D. Whitley & K. Hays-Gilpin (eds), Belief in the Past: Theoretical Approaches to theAarchaeology of Religion, 105-118. Walnut Creek: Left Coast Press.

Rozwadowski, A. & Z. Jasiewicz (2001), Rock paintings – wall paintings: New light on art tradition in Central Asia. Rock Art Research 18(1): 3-14.

Rozwadowski, A. (2001), Sun gods or shamans? Interpreting solar-headed petroglyphs in Central Asia, [in:] N. Price (ed.), Archaeology of shamanism, 65-86. London, New York: Routledge.

Rozwadowski, A. (2001), From semiotics to phenomenology: Central Asian petroglyphs and the Indo-Iranian mythology, [in:] K. Helskog (ed.), Theoretical Perspectives in Rock Art Research, 155-174, Oslo: Novus Press.