prof. zw. dr hab. Danuta Minta-Tworzowska

Foto

Moje zainteresowania naukowe krystalizowały się w czasie studiów na kierunku archeologia, które odbyłam na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 1972-1977. Pracę w ówczesnej Katedrze Archeologii Pradziejowej i Wczesnośredniowiecznej  UAM podjęłam od 1 lipca 1977 r.

Archeologię studiowałam u znanego i cenionego prahistoryka i mediewisty, prof. Jana Żaka. Seminaria, na które uczęszczałam, nauczyły mnie z jednej strony warsztatu naukowego, a z drugiej krytycznego podejścia do wielu problemów ówczesnej archeologii. Nie bez wpływu były idee metodologicznej szkoły poznańskiej, z którymi zapoznałam się uczęszczając (w ramach indywidualnego toku studiów) na wykłady i konwersatoria głównego twórcy tejże szkoły, prof. Jerzego Kmity. Efektem poszukiwania nowych inspiracji w zakresie metod badawczych i procedury badawczej w archeologii była napisana przeze mnie praca magisterska pod kierunkiem prof. J. Żaka, zatytułowana "Systematyka ceramiki naczyniowej z Kruszy Zamkowej, stan. 3". Praca została obroniona 8 czerwca 1977 r., a następnie opublikowana w 1980 r. w formie artykułu i nagrodzona nagrodą Rektora UAM. Dodam, że za wyniki w studiach i pracę magisterską otrzymałam dyplom z wyróżnieniem.

Wraz z podjęciem pracy zaczęłam uczęszczać na seminaria doktorskie prof. J. Żaka, prowadząc studia z zakresu metodologii prahistorii, którą to dziedzinę Profesor zaczynał tworzyć na UAM. Wkrótce powstał Zakład zajmujący się metodologią i historią archeologii, jako jedyna tego typu uniwersytecka jednostka organizacyjno-dydaktyczna w Polsce. Zostałam włączona w prace Zakładu o tak zarysowanym profilu badań. Zaczęłam również uczęszczać na seminaria doktorskie  historyka i metodologa prof. Jerzego Topolskiego.

Pierwszym etapem pracy na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza było podjęcie przez mnie pracy doktorskiej. Napisałam ją pod kierunkiem prof. J. Żaka, a recenzował ją  prof. J. Kmita i prof. Michał Kobusiewicz. Została obroniona 2 listopada 1983 r., a zatwierdzona 21 listopada 1983 r., decyzją rady Wydziału Historycznego UAM. Tytuł pracy brzmiał: "Elementy metodologii prahistorii sugerowane przez historiozofię P. Teilharda de Chardin". Została opublikowana w 1986 r. jako książka (pt. "Elementy metodologii prahistorii w historiozofii P. Teilharda de Chardin", Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM ), a następnie nagrodzona nagrodą III stopnia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w 1987 r.

Z kolei stopień doktora habilitowanego uzyskałam w dniu 16 maja 1994 r. na podstawie pracy habilitacyjnej pt. "Klasyfikacja w archeologii jako sposób wyrażania wyników badań, hipotez i teorii archeologicznych" i oceny dorobku naukowego przez prof. dr Jerzego Topolskiego, prof. dra hab. Stanisława Tabaczyńskiego, doc. dra hab. Jacka Lecha. Stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie archeologii nadała mi  Rada Wydziału Historycznego UAM. Praca została opublikowana w 1994 r. w Wydawnictwie Naukowym UAM. Otrzymałam za nią Nagrodę III stopnia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Natomiast tytuł naukowy profesora został mi nadany w dniu 17 lipca 2015 r. przez Prezydenta RP.

DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA 

1. Problematyka badawcza

Wspólnym spoiwem i mianownikiem moich prac badawczych do dnia dzisiejszego pozostaje teoria i metodologia archeologii w nawiązaniu do dorobku nauk humanistycznych. Starałam się poszukiwać własnych odpowiedzi na temat istnienia bądź nie paradygmatów w archeologii, odpowiedzi na pytanie, czym jest "teoria" w archeologii, jaki jest jej związek z praktyką archeologiczną, z innymi naukami humanistycznymi i światem intelektualnym w ogóle. Moim zamierzeniem było również określenie roli teorii w rozwoju archeologii w ciągu ostatnich dziesięcioleci jak i ostatnich lat. Także starałam się dostrzegać jej wpływ i związek z praktyką oraz funkcjonowanie w społeczeństwie.

W związku z tym moje prace badawcze obejmują następujące problemy/zagadnienia:

a) teoria i metodologia archeologii:

a.1 krytyka archeologii pozytywistycznej,
a.2 poszukiwanie "paradygmatu" w mnogości teorii,
a.3 archeologia społeczna,

b)  refleksja nad procedurą badawczą w archeologii, w tym refleksja nad klasyfikacją i typologią w archeologii, koncepcje źródła archeologicznego,

c) koncepcje źródła archeologicznego,

d) studia szczegółowe w zakresie teorii i metodologii w archeologii,

e) archeologia w społeczeństwie. Ochrona i zarządzanie dziedzictwem archeologicznym. Praktyka archeologiczna we współpracy z gospodarką.

Ad. a) teoria i metodologia archeologii:

Teoria i metodologia archeologii jako ściśle związana z refleksją nad orientacjami badawczymi i preferowanymi przez nie procedurami badawczymi w archeologii. Można ją rekonstruować poprzez studiowanie zagadnień dotyczących klasyfikacji i typologii. Istotna jest refleksja nad tym, czym jest źródło w archeologii i w jaki sposób jest wykorzystywane w tworzeniu obrazów przeszłości. Podejmowane studia w tym zakresie zaczęły się od problematyki archeologii tradycyjnej, a kończą na współczesnej archeologii.

Ad. a.1 - krytyka archeologii kulturowo-pozytywistycznej,

Problem badawczy, jaki wówczas powstał dotyczył diagnozy prahistorii pozytywistycznej i prób przełamania tego modelu uprawiania archeologii. Problematyce archeologii kulturowo-historycznej poświęcony został  artykuł  z 1991 r. pt. "Problematyka prahistorii pozytywistycznej" a także kolejne: z 1996 r. pt. "Theoretical Traditions in Contemporary Polish Archaeology". Jako współautor podjęłam się określenia standardów teoretycznych w polskiej archeologii po II wojnie światowej, które to tezy zostały opublikowane w World Archaeological Congres. W tymże samym 1996 r. ukazał się artykuł  porównujący podejście do kultury i społeczeństwa archeologii tradycyjnej i procesualnej. pt. "Culture and Society in Traditional and Procesual Archaeology" (opublikowany w czasopiśmie Archaeologia Polona).

Powyższej problematyce poświęcona jest znaczna część mojego dorobku naukowego.  Ważnym elementem krytyki archeologii tradycyjnej  była refleksja, wpisująca się w nurt antypozytywistyczny, a dotycząca rozumienia kultury archeologicznej. Przyjęłam tezę, że stanowi ona jedynie narzędzie porządkujące materię archeologiczną na użytek archeologów. Wreszcie, istotne jest również zdecydowane stanowisko w kwestii kultur archeologicznych, w tym kwestii etniczności ze wskazaniem, iż nie można nadawać wyróżnianym na takiej zasadzie bytom, czyli "kulturom archeologicznym" statusu jednostek etnicznych, bowiem kultura archeologiczna nie jest tożsama z grupą etniczną. Te tezy zawarłam w monografii pt. "Klasyfikacja w archeologii jako sposób wyrażania wyników badań, hipotez oraz teorii archeologicznych" z 1994 r.

Ad. a.2 - poszukiwanie "paradygmatu" w mnogości teorii,

Krytyka archeologii kulturowo-historycznej doprowadziła nie tylko do polemiki z jej podstawowymi tezami i założeniami, ale skłaniała ku dalszym poszukiwaniom, których motywem przewodnim było przeświadczenie o kluczowej roli, jaką spełnia teoria w procedurach archeologicznych. Przy czym istotna jest jej empiryczna sprawdzalność. Takie wnioski płyną z określenia jaka jest „Rola i znaczenie pojęcia doświadczenia w archeologii (2000). Krytyka archeologii pozytywistycznej i próby przejścia na etap teoretyczny doprowadziły do wyłonienia orientacji poznawczych w archeologii takich jak procesualizm, czy nawiązania do strukturalizmu, do marksizmu, a następnie do powstania archeologii postprocesualnych. Studia dotyczące istoty tych zmian zapoczątkowuje artykuł z 1987 pt. "Kwestia postępu poznawczego w archeologii i prahistorii" , a następnie artykuł z 2000 r. pt. "Kwestia przełomu metodologicznego w archeologii i prahistorii". Nawiązują one do dyskusji toczącej się w humanistyce w kwestii tzw. przełomów poznawczych w nauce i dają próbę ujęcia tego zagadnienia w archeologii. Wyraźnie w nich wskazuję, że w archeologii nie da się utrzymać tezy o niewspółmierności następujących po sobie teorii, raczej zaś mamy do czynienia ze zjawiskiem wchłaniania dotychczasowej teorii przez nową teorię i lepszym tłumaczeniu przez nią rzeczywistości społecznej.

Z tą problematyką związane są studia nad kwestią wspólnoty inspiracji dla współczesnej archeologii, wyrażone w artykule z 2002 roku pt. "Between a community of inspiration and the separateness of archaeological traditions" (artykuł zamieszczony w Archäologien Europas, wyd. New York-München). Kolejne prace poszukują europejskich szkół archeologicznych, orientacji teoriopoznawczych, które w podobnym czasie jak procesualizm amerykański, modernizują archeologię europejską; są to artykuły z 1997 r. pt. „Francuska szkoła logicystyczna jako program badań w archeologii”, a także z 2012 r. "Program  logicystyczny w archeologii europejskiej". Do tego obszaru badawczego  należy również  problematyka zawarta w artykule z 2007 pt. "Standardy teoretyczne we współczesnej polskiej archeologii". Również w tym nurcie poszukiwań umieścić można mój głos w kwestii tego, czy archeolog rekonstruuje czy konstruuje obrazy przeszłości, z dość wyraźnym opowiedzeniem się za opcją konstruktywistyczną. Wyzwaniem i rysem współczesności był i nadal jest postmodernizm, którego wpływ zaznacza się również w polskiej archeologii, a któremu poświęciłam uwagę w artykułach. Wymienić tu należy prace z 2000 roku takie jak: "Archeologiczne rekonstrukcje świata pradziejowego wobec krytyki postmodernistycznej" ( w pracy pod reakcją S. Tabaczyńskiego, zatytułowanej "Kultury pradziejowe a rzeczywistość"), a także "Postmodernizm, myśl postrukturalistyczna a archeologia (Zarys problematyki)" oraz  z 2009 roku pt. "Do kogo 'należy' przeszłość Biskupina". Podejmowałam też zagadnienia takie jak: "Zmienność kulturowa i społeczna w ujęciu archeologii" (2011), czy "Archeologia wobec problematyki zmiany społecznej" (2012), w którym nieco inaczej ujęłam ten problem aniżeli w wcześniejszym artykule. W tę problematykę wpisują się kolejne artykuły: "Metafory genezy i antropogenezy w archeologii (prehistorii) w pierwszej połowie XX wieku.  Dyskurs naukowy wokół Biskupina" (2015) oraz "Czy współczesna i  przyszła archeologia będzie "potrzebowała" teorii?" (2015).

Podjęłam także próbę cząstkowej diagnozy sytuacji teoretycznej współczesnej archeologii, której efektem jest współautorski artykuł z 2011 pt. "Współczesne oblicza przeszłości. Wprowadzenie", zamieszczony w pracy pod tym samym tytułem. Problematyce tej poświęciłam najnowszy artykuł na ten temat: "Czy współczesność i  przyszłość archeologii będą "potrzebowały" teorii? Pytanie o teorię we współczesnej i przyszłej archeologii" (również opublikowany w 2015 r. w Archeologii Polski).

W takim ujęciu stanowisko tutaj prezentowane wydaje się bliskie myśli neopragmatycznej, zakładającej, iż w archeologii użyteczna jest taka teoria, która najpełniej i w sposób najbardziej spójny interpretuje fragmenty przeszłej rzeczywistości.

Ad. a.3 - archeologia społeczna,

Moje zainteresowania, jak się wydaje, można lokować w nurcie teoretycznym archeologii procesualnej połączonej z myślą postprocesualną (łączenie rygoryzmu i nastawienia na metody procesualizmu z akceptacją wielogłosowości dyskursu archeologicznego i otwartością na wielość wizji pradziejów, akcentowanej na gruncie postprocesualizmu). Bliskie są mi pewne idee archeologii "symbolicznej", wykorzystującej założenia strukturalizmu oraz poststrukturalizmu.

Dlatego zainteresowania w ostatnim czasie dotyczą problematyki tożsamości społeczeństw pradziejowych, kategorii czasu i przestrzeni w archeologii oraz "sztuki" pradziejowej. Niektóre z ostatnich artykułów z 2013 r. i z 2015 r. dotyczą zagadnienia pamięci, a zwłaszcza miejsc pamięci, jej roli w budowaniu tożsamości i możliwości archeologii włączenia się w ten dyskurs. Są to artykuły: "O "użyteczności" pojęcia pamięci w studiach archeologicznych" (2013) ; czy "Pamięć-przestrzeń-tożsamość" (2015). Wpisuje się tutaj również artykuł "Świat doby halsztackiej jako rodzaj wspólnoty w ujęciu archeologii. Przypadek południowo-zachodnich ziem polskich" (z 2015 r. opublikowany w Brnie).

Wszystkie te studia stanowią wyzwanie, a zwłaszcza te z zakresu tzw. sztuki pradziejowej, wobec występowania różnych postaw badawczych, czy przyjmowanych metodologii. Problematyce tej poświęciłam artykuły takie jak: z 2008 r. "Teoretyczne problemy interpretacji "sztuki" pradziejowej, (w: Sztuka pradziejowa i wczesnośredniowieczna jako źródło historyczne), wyraźnie zmierzające do ujmowania tej wytwórczości w kategoriach źródeł historycznych. Podobnie ujmuje problem artykuł z  2010 r. pt. "Czy malowidła i rysunki naskalne to "sztuka" pradziejowa?", czy ten z 2015 r.  "Granice poznania dzieła malarskiego jako dzieła "sztuki" pradziejowej. Na kanwie rozważań Romana Ingardena" (opublikowany w czasopiśmie Folia Praehistorica Posnaniensia). Łączą się one z zagadnieniem, czy w archeologii pradziejów można mówić o aspekcie symbolicznym życia ludzi wobec idei jednosektorowej kultury magicznej, której idea zaprzecza istnieniu wyodrębnionych sfer świata. Problem ten podjęłam zwłaszcza w artykule z 2000 r. pt. "Symbole i symbolika w perspektywie badań archeologicznych". Prace z tego zakresu obejmują głównie archeologię oraz w takim stopniu jak to jest niezbędne zagadnienia z antropologii kulturowej, metodologii nauk, metodologii historii, a także z zakresu logiki i statystyki.


Ad. b) refleksja nad procedurą badawczą w archeologii, w tym refleksja nad klasyfikacją i typologią w archeologii, koncepcje źródła archeologicznego,

W studiach naukowych skupiłam się zasadniczo na procedurze badawczej archeologii w kontekście wpływu na nią określonej teorii, czy wręcz jej roli sterującej. Początek tych zainteresowań daje artykuł z 1980 r. pt. "O metodzie systematyki wytworów kulturowych ( na podstawie ceramiki naczyniowej z Kruszy Zamkowej, stan.3)". Od niego przeszłam do problematyki formułowania hipotez (statystycznych) w archeologii (artykuł z 1994 r. pt. "Sposoby formułowania hipotez w archeologii i prahistorii" (zamieszczony w Folii Praehistoricae Posnaniensi). Jednak najbardziej istotna okazała się problematyka klasyfikacji i typologii w archeologii, zwłaszcza w powiązaniu jej z interpretacją.

Taką rolę klasyfikacji podejmuje artykuł z 1993 r. pt. "Classification et les moyens d’ interpretation dans l'archéologie" (opublikowany w Actes du XII Congres de USPP). Wpisał się on w ideę rozumienia podstawowych procedur  badawczych w archeologii.

W tym duchu podjęłam pracę habilitacyjną pt. "Klasyfikacja w archeologii, jako sposób wyrażania wyników badań, hipotez i teorii archeologicznych" (Poznań 1994). Wokół klasyfikacji rozumianej jako oś archeologii, starałam się zbudować metodologię, wyrażającą ideę nowoczesnej archeologii, odwołującej się do kategorii kultury, działań ludzkich, czy określonych konstrukcji teoretycznych. Określeniu roli klasyfikacji w archeologii służą dwa kluczowe zagadnienia: opis i przedstawienie danych oraz koncepcje kultury, zawarte w stawianych hipotezach, czy w określonych teoriach. Starałam się przedstawić temat w odniesieniu do archeologii światowej i polskiej w historycznym rozwoju  w ciągu 150 lat.

Zagadnienie klasyfikacji w archeologii nie posiada charakteru neutralnego, ale jest ono wieloaspektowe. Wraz ze zmianą kierunków konceptualizacji w archeologii, np. archeologia kulturowo-historyczna, podejście procesualne, francuska szkoła logicystyczna, strukturalizm czy archeologia kontekstualna, zmienia się także obraz klasyfikacji w archeologii, co nie pozostawało bez wpływu na sposoby definiowania pojęć, formułowania hipotez oraz teorii w archeologii oraz sposoby wyrażania i prezentowania wyników badań, a zwłaszcza budowania obrazu przeszłości. To wokół klasyfikacji – swoistej osi archeologii starałam się zbudować metodologię, wyrażającą ideę nowoczesnej archeologii odwołującej się do kategorii kultury, działań ludzkich, określonych konstruktów teoretycznych.

Problematyce tej poświęciłam artykuł, zwłaszcza w 1998 r.  pt. ”Continuity and change of classification in archaeology, (zamieszczony w Theory and practice of archaeological research: Dialogue with the data: The archaeology of complex societies and its context in the ’90,  t. III, której redaktorem był S.Tabaczyński, W. Hensel, P. Urbańczyk), prezentujący uściślenie i rozwinięcie moich wcześniejszych poglądów na niektóre kwestie szczegółowe, związane z klasyfikacją w archeologii, na jej ciągłość i zmianę, na jej usytuowanie w procedurze badawczej archeologii.

Prowadziłam również studia nad rolą klasyfikacji w ramach różnych kierunków np. w archeologii procesualnej, logicystycznej, kontekstualnej, co zaowocowało szeregiem artykułów, z których część ukazała się w czasopismach zagranicznych  jak np. artykuły z 2000 r. pt. "Debates contemporancos na Arqueologia: o examplo da classificacio" (oraz jego wersja angielska: Contemporary Debates in Archaeology: the example of classification), zamieszczone w wysoko punktowanym na świecie czasopiśmie Nova Revista de Historia da Arte e Arqueologia.

Prace te (a zwłaszcza monografia o klasyfikacji) w związku z tym objęły swym zakresem archeologię oraz zagadnienia z antropologii kulturowej, metodologii nauk, metodologii historii, a także z zakresu logiki i statystyki. Z punktu widzenia "klasyfikacyjnej" metodologii, archeologia wraz z historią tworzy wspólne postępowanie badawcze, stąd powinny istnieć jak najszersze wspólne płaszczyzny badań i refleksji. Wymagają więc respektowania idei badań interdyscyplinarnych. Problematyce interdyscyplinarności badań archeologicznych poświęcone są artykuły z 2006 r. pt. "Interdyscyplinarność badań naukowych a archeologia" oraz pt. "Interdisciplinary research and archaeology" (opublikowany w czasopiśmie Archaeologia Polona). Bardziej szczegółowej współpracy dyscyplin poświęcone są artykuły: z  2011 r. "W jaki sposób  można ujmować  dialog historii i archeologii", czy z  2013 r., pt. "Archeologia historyczna wobec wyzwań współczesności - wybrane zagadnienia".


Ad. c) koncepcje źródła archeologicznego,

Jedną z kluczowych płaszczyzn moich zainteresowań i prac badawczych stanowi konceptualizacja i krytyczna refleksja nad koncepcją źródła w archeologii i roli, jaką spełnia ono w jej procesach poznawczych. Jest to niezwykle istotne zagadnienie z perspektywy archeologii, bowiem kultura materialna stanowi rdzeń badań archeologicznych i na jej podstawie wysuwane są, sterowane przyjmowaną opcją badawczą czy teorią, wnioski i interpretacje dotyczące pradziejów. Zajmuje mnie aspekt źródła archeologicznego jako źródło historyczne, z odrzuceniem, jak się wydaje, wiary, że w źródłach tych zawarta jest prawda o przeszłości, że ich kumulatywny przyrost pozwala na pełniejsze i obiektywne wyjaśnianie przeszłości czy wreszcie, że praktyka archeologiczna dotyczy odkrywania prawdy o przeszłości ukrytej w źródłach. Najważniejszą w moim odczuciu  pracą z zakresu refleksji nad źródłem w archeologii jest artykuł z  2000 r. pt. „Świat archeologii w świetle źródeł archeologicznych”, (zamieszczony w jubileuszowym tomie czasopisma "Acta Historica et Museologica Universitatis Silesianae Opaviensis"). W kolejnym artykule z 2008 r. pt. "Człowiek "uwięziony" w źródłach archeologicznych i w narracji archeologa" (zamieszczonym w: pracy: Hominem quaerere); następnie w 2009 Archeologia i jej źródła wobec problematyki śmierci, (w: Metody. Źródła. Dokumentacja). Wieńczy tą refleksję rok 2011 i artykuł pt. "Człowiek i rzecz w perspektywie archeologicznej (czyli rzecz w perspektywie antropocentrycznej" (zamieszczony w pracy "Współczesne oblicza przeszłości"). Ostatni głos w tej sprawie dotyczy 2012 r. i jest nim szerokie studium pt. "Źródło/Ślad/Artefakt/Rzecz/Przedmiot, (w pracy "Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji", red. S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska), gdzie poświęciłam uwagę także procesom źródłotwórczym jak i aktualnej dyskusji nad rzeczami.

Moją refleksję na ujęciem źródeł archeologicznych przez wybitnych archeologów, a wynikającą ze studiów nad "literaturą" archeologiczną, zapoczątkował artykuł z 1987 dotyczący J. Kostrzewskiego pt. "Prehistorical sources in Józef Kostrzewski's view" (w czasopiśmie Folia Praehistorica Posnaniensia). W 1998 r. starałam się określić tą problematykę na tle koncepcji źródła historycznego w artykule pt. "Jerzego Topolskiego koncepcja źródła historycznego a ujęcia źródeł archeologicznych".  Zagadnienia dotyczące podstaw źródłowych archeologii nadal pozostają kluczowe dla współczesnej archeologii.


Ad. d) studia szczegółowe w zakresie teorii i metodologii w archeologii,

W realizacji studiów szczegółowych nad metodologią w archeologii, widoczny jest w moich pracach wyraźny wpływ metodologicznej szkoły poznańskiej, zwłaszcza idei prof. J. Kmity i prof. J. Topolskiego. Zwłaszcza ich idea podejścia teoretycznego w nauce. Studia te zostały zainicjowane w moim przypadku monografią z 1986 r. o P. Teilhardzie de Chardin, która podejmowała problem metodologii prahistorii w odniesieniu do konkretnego postępowania badawczego, prezentowanego przez wybitnego myśliciela XX wieku, historiozofa, a zarazem geologa i archeologa, jakim był Teilhard. Tytuł pracy: "Elementy metodologii prahistorii sugerowane przez historiozofię P. Teilharda de Chardin" (Poznań 1986), wskazuje na źródła inspiracji w metodologii prahistorii. Praca ta obejmowała swym zakresem również historię myśli archeologicznej. Na marginesie tej monografii powstała grupa artykułów poświęconych wybranym aspektom myśli P. Teilharda, np. jego ujęciu nauki: artykuł z 1991 pt. "Ujęcie nauki w historiozofii P. Teilharda de Chardin" (ukazał się w Studiach Metodologicznych), Zarówno książka, jak i artykuły znalazły oddźwięk wśród polskich znawców problematyki teilhardowskiej, zwłaszcza w środowisku Katolickiego Uniwersytetu w Lublinie, a mianowicie u ks. prof. dr hab. Czesława Bartniaka, który napisał recenzję tej pracy (w czasopiśmie: Człowiek i Światopogląd), podkreślając fakt rozwiązania pewnego sporu, toczonego między teilhardystami polskimi. Po latach ( w 2014 r.) wróciłam do zainteresowań P. Teilhardem de Chardin  w artykule podobnie zatytułowanym: "Pierre Teilhard de Chardin - po latach" (2014).

Metoda interpretacji metodologii P. Teilharda de Chardin okazała się pewnym wzorcem, który mogłam zastosować do diagnozowania przyjmowanej (choć nie werbalizowanej) metodologii przez archeologów. Studia z tego zakresu poświęciłam metodologii J. Żaka. Są to prace  z 1991 r. "Pamięci Profesora Doktora Jana Żaka (1923-1990), współtwórcy współczesnej prahistorii polskiej" (artykuł zamieszczony w Archeologii Polski). Przede wszystkim tej metodologii została poświęcona praca zbiorowa z 2001 r., której byłam współredaktorem, a mianowicie "Archeologia-Paradygmat-Pamięć", a w niej głównie 2 artykuły: "Życie i działalność Profesora dr hab. Jana Żaka", a zwłaszcza artykuł "Profesora Jana Żaka poszukiwanie paradygmatu". W 2005 r. podjęłam problem wpływu archeologii niemieckiej na poglądy J. Żaka  w "Overcoming the barriers: Jan Żak's involvement in building contacts with German archaeology", (zamieszczonym w Archaeologia Polona).

W tym nurcie utrzymany jest artykuł z 2013 (2012) r., pt. "The Józef Kostrzewski Poznań School of Archaeology. Several reflections on the illuminations and shadows of prehistory studies in respect to the Bronze and Early Iron Ages" (w Folia Praehistorica Posnaniensia), a także  z tego samego roku "Profesor Jerzy Fogel - wspomnienie, (in memoriam prof. J. Fogel)";, w którym zawarłam diagnozę jego metodologii badań archeologicznych.


Ad. e) archeologia w społeczeństwie. Ochrona i zarządzanie dziedzictwem archeologicznym. Praktyka archeologiczna we współpracy z gospodarką.

Kolejna dziedzina moich zainteresowań badawczych to ochrona dziedzictwa kulturowego, w tym archeologicznego. Działania w tym zakresie mają nie tylko charakter naukowy, ale dotyczą ważnej dla współczesnej archeologii współpracy z gospodarką. Kierowałam/koordynowałam 12 projektów na styku archeologia - gospodarka. Z zakresu teorii i ochrony dziedzictwa brałam udział jako wykonawca w międzynarodowym projekcie badawczym pt. "Archaeology in contemporary Europe. Professional practices and public outreach." Realizowałam temat: Introduction archaeological practice in Central Europe. Efektem jest przygotowana już publikacja, której tytuł to: "Introduction to archeological practice  in Central Europe", 230 ss.

W zakresie realizacji projektów dotyczących współpracy z gospodarką koordynowałam i koordynuję (jako pełnomocnik rektora/lider w obrębie UAM) w ramach Wydziału Prahistorii UAM od 2009 roku zadaniami badawczymi, polegającymi na przeprowadzeniu badań archeologicznych i przygotowaniu wyników badań w ramach umów z Generalną Dyrekcją Budowy Dróg Krajowych i Autostrad, Oddział w Poznaniu oraz z Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej w Gliwicach, a obecnie są realizowane dwie kolejne umowy z GDBDKiA, Oddział w Krakowie. Prace były realizowane w ramach konsorcjum instytucji: PAN (Oddział w Poznaniu i we Wrocławiu), WYDZIAŁ Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego oraz WYDZIAŁ Prahistorii UAM. Ponadto koordynuję zadania we współpracy z Wojewódzkimi Konserwatorami Zabytków. Obecne zadania wykonujemy w ramach konsorcjum UAM z Uniwersytetem Wrocławskim. Z zakresu funkcjonowania archeologii w społeczeństwie - ochrony i zarządzania  dziedzictwem archeologicznym we współpracy z gospodarką ukazały się monografie pod moją redakcją: "Dziedzictwo odzyskane. Ratownicze badania archeologiczne na Ziemi Gnieźnieńskiej" (2013);  Badania archeologiczne na terenie "Zbiornik przeciwpowodziowy Racibórz Dolny na rzece Odrze, województwo śląskie (polder)", t.III/1, Poznań-Wrocław; kolejna znajduje się w druku.

Publikacje naukowe

Dotąd opublikowałam 129 prac naukowych oraz 3 popularno-naukowe. W skład publikacji naukowych wchodzą dwie monografie autorskie. Pierwsza nosi tytuł: „Elementy metodologii prahistorii w historiozofii P. Teilharda de Chardin” (Poznań 1986, Wydawnictwo Naukowe UAM), a druga to "Klasyfikacja w archeologii jako sposób wyrażania wyników badań, hipotez oraz teorii archeologicznych" (Poznań 1994, Wydawnictwo Naukowe UAM). Ponadto byłam redaktorem lub współredaktorem kilku opublikowanych monografii, a mianowicie: "Archeologia-Paradygmat-Pamięć" (Poznań 2001); "Komu potrzebna jest przeszłość" (Poznań 2006); "Współczesne oblicza przeszłości" (Poznań 2011, Wydawnictwo Poznańskie); "Dziedzictwo odzyskane. Badania ratownicze na Ziemi Gnieźnieńskiej", (Poznań 2012). W ostatnim czasie ukazała się pod moja redakcją monografia pt. "Tworków, stanowisko ZRD9. Badania archeologiczne na terenie „Zbiornik przeciwpowodziowy Racibórz Dolny na rzece Odrze, województwo śląskie (polder)", t. III/1 Poznań-Wrocław, 2014. W druku znajduje się kolejna piąta monografia pt. "Dziedzictwo odzyskane. Ratownicze badania wykopaliskowe na obwodnicy Bojanowa i Rawicza w trasie drogi krajowej S5" (Poznań-Wrocław 2017). Ponadto jestem redaktorem monografii popularno-naukowej - Wydział Historyczny, wczoraj i dziś. W 30. rocznicę utworzenia Wydziału Historycznego,  Poznań 2006.

W latach 2013-2016 byłam redaktorem 4 tomów czasopisma Wydziału Archeologii (Prahistorii): Folia Praehistorica Posnaniensia. 

W tłumaczeniu na j. angielski jest kolejna monografia, której jestem współautorem  pt.  "Introduction to archeological practice in Central Europe". Temat ten realizowałam w ramach międzynarodowego grantu pt. Archaeology in contemporary Europe, w latach 2007-2012 we współpracy ośmiu partnerów. Był on koordynowany przez "Institute National de Recherches Archéologiques préventives" z Paryża.

Ponadto jestem współautorem jednej książki popularno-naukowej pt. "Wydział Historyczny, wczoraj i dziś. W 30. rocznicę utworzenia Wydziału Historycznego Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu", Poznań 2006.

Reszta publikacji to artykuły zamieszczone w czasopismach naukowych lub rozdziały w pracach zbiorowych, opracowania źródeł i ekspertyzy, recenzje monografii. Część artykułów zamieszczona została w wysoko punktowanych czasopismach naukowych, takich jak: Archeologia Polona, Archeologia Polski, Przegląd Archeologiczny, a spoza archeologii: Studia Metodologiczne. Wśród czasopism zagranicznych należy wymienić publikacje w Acta Historica et Museologica Universitatis Silesianae Opaviensis, czy w Revista de Historia da Arte e Arqueologia, a także w World Archaeological Congress.


2. 1. Wykaz ważniejszych prac naukowych udostępnionych w obiegu społecznym: 


a. monografie

1. Elementy metodologii prahistorii w historiozofii P. Teilharda de Chardin, Poznań 1986.

2. Klasyfikacja w archeologii jako sposób wyrażania wyników badań, hipotez oraz teorii archeologicznych, Poznań 1994.

3. (redakcja z W. Rączkowski), Archeologia-Paradygmat-Pamięć, Poznań 2001, Wydawnictwo Poznańskie.

4.  (redakcja z Ł. Olędzkim), Komu potrzebna jest przeszłość,  Poznań 2006,

5.  (redakcja z A. Marciniak i M. Pawleta), Współczesne oblicza przeszłości, Poznań 2011, Wydawnictwo Naukowe UAM,

6. (redakcja), współautorska, Dziedzictwo odzyskane. Archeologia ratownicza na Ziemi Gnieźnieńskiej, Poznań 2013, Wydawnictwo Naukowe UAM,

7.  (redakcja), Tworków, stanowisko ZRD9. Badania archeologiczne na terenie „Zbiornik  przeciwpowodziowy Racibórz Dolny na rzece Odrze, województwo śląskie (polder), t. III/1 Poznań-Wrocław., 2014.

8.  (redakcja wraz z M. Chrapek), Ratownicze badania wykopaliskowe na obwodnicy Bojanowa i Rawicza w trasie drogi krajowej S5, Poznań-Wrocław 2017.

9. (redakcja), Wydział Historyczny, wczoraj i dziś. W 30. rocznicę utworzenia Wydziału Historycznego, Poznań 2006.

10. 2013 redakcja, Folia Praehistorica Posnaniensia,  t.18.

11. 2014 redakcja, Folia Praehistorica Posnaniensia, t.19.

12. 2015 redakcja, Folia Praehistorica Posnaniensia, t. 20.

13. 2016 redakcja, Folia Praehistorica Posnaniensia, t. 21.


b. artykuły

14. 1980 O metodzie systematyki wytworów kulturowych (na podstawie ceramiki naczyniowej z Kruszy Zamkowej, stan.3), Fontes Archaeologici Posnanienses, t. 31, s. 145-183.

15. 1986 Pradziejowe i wczesnośredniowieczne osadnictwo w rejonie Lwówka,  Fontes Archaeologici Posnanienses ,  t. 34, s. 94-133.

16. 1986 Model prahistorii inspirowany przez historiozofię, Archeologia Polski,  t.31(2), s. 397- 425.

17. 1987 Kwestia postępu poznawczego w archeologii i prahistorii, Folia Praehistorica Posnaniensia, t.2, s.

18. 1987 Prehistorical sources in Józef Kostrzewski’s view, Folia Praehistorica  Posnaniensia, t.3, s. 189-196.

19. 1989 Prahistoria i pradzieje człowieka w ujęciu P. Teilharda de Chardin, Człowiek i Światopogląd, nr 11-12, s. 48-58.

20. 1991 (1990) (z J. Żak), Józef Kostrzewski (1887-1969), Kronika Wielkopolska,, s.221-236.

21. 1991 Ujęcie nauki w historiozofii P. Teilharda de Chardin, Studia Metodologiczne, t.26, s.221-236.

22. 1991 (z J. Żak), Problematyka prahistorii pozytywistycznej, Folia Praehistorica Posnaniensia, t.4, s. 9-25.

23. 1991 Pamięci Profesora Doktora Jana Żaka (1923-1990), współtwórcy współczesnej prahistorii polskiej, Archeologia Polski, t. 36, s. 321-336.

24. 1993 Classification et les moyens d'interpretation dans l'archéologie, Actes du XII Congres de USPP, Bratislava, s.7-15.

25. 1979, Pomianowo, gm. Białogard, Informator Archeologiczny.

26. 1977, V. Vogel, Slavische Funde in Wagrien, Neumunster 1972, Studia Slavo-Germanica, t.  6, s. 258-261.

27. 1986, Teoria i praktyka badań archeologicznych. Przesłanki metodologiczne, W.Hensel, G. Donato, S. Tabaczynski (red.), Warszawa 1986, Archeologia Polski, t.36(2), s. 283-291.

28. 1994 Sposoby formułowania hipotez w archeologii i prahistorii, Folia Praehistorica Posnaniensia, t.6, s. s.225-255.

29. 1996 (z W. Rączkowski), Theoretical Traditions in Contemporary Polish Archaeology, World Archaeological Congress, t. 8, s. 196-209.

30. 1996 Culture and Society in Traditional and Procesual archaeology, Archaeologia Polona, t.34, s.59-81.

31. 1997 Francuska szkoła logicystyczna jako program badań w archeologii, (w: ) Archeologia i starożytnicy, Łódź, s.223-228.

32. 1998 Continuity and change of classification in archaeology, (w: ) Theory and practice of archaeological research: Dialogue with the data: The archaeology of complex societies and its context in the ’90,  t. III, S.Tabaczyński,  red., Warszawa 1998, s.191-223.

33. 1998 Jerzego Topolskiego koncepcja źródła historycznego a ujęcia źródeł archeologicznych, (w:) Świat historii, W. Wrzosek, red.,  Poznań, s. 329-340.

34. 2000 Postmodernizm, myśl postrukturalistyczna a archeologia (Zarys problematyki),  (w: ) Archeologia w teorii i w praktyce, A. Buko & P. Urba?czyk, red., Warszawa 2000,  s. 87-97.

35. 2000 Kwestia przełomu metodologicznego w archeologii i prahistorii polskiej (w:) Archeologia i prahistoria polska w ostatnim półwieczu, Poznań, s. 527-537

36. 2000 Symbole i symbolika w perspektywie badań archeologicznych, (w:) Kultura symboliczna w kręgu pól popielnicowych epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Europie Środkowej, B. Gediga, D. Piotrowska (red.), Warszawa-Wrocław-Biskupin 2000, s. 45-54.

37. 2000 Archeologiczne rekonstrukcje świata pradziejowego wobec krytyki postmodernistycznej, (w:) Kultury pradziejowe a rzeczywistość, S. Tabaczyński, W. Hensel (red.), Warszawa, s. 185-198.

38. 2000 Rola i znaczenie pojęcia doświadczenia w archeologii, Przegląd Archeologiczny, t. 48, , s. 5-18.

39. 2000 Świat archeologii w świetle źródeł archeologicznych, Acta Historica et Museologica Universitatis Silesianae Opaviensis, t.5, Opava, s. 49-59.

40. 2000 Debates contemporancos na Arqueologia: o examplo da classificacio, parte 1, Nova Revista de Historia da Arte e Arqueologia,, t. 3; s. 218-224.

41. 2000, Contemporary Debates in Archaeology: the example of classification-Part I, Nova Revista de Historia da Arte e Arqueologia,  t. 3; s.121-128.

42. 2000, Wstęp - etyka w archeologii, (w: ) Etyka w archeologii,  L. Wróblewska (red.), Poznań, s. 5-6.

43. 2001 (z W. Rączkowski) Archeologia-Paradygmat-Pamięć. W Dziesiątą rocznicę śmierci Profesora Jana Żaka, (w:) Archeologia-Paradygmat-Pamięć, D. Minta-Tworzowska, W. Rączkowski, red., Poznań, s.  7-15.

44. 2001 Życie i działalność Profesora dr hab. Jana Żaka,(w:) Archeologia-Paradygmat-Pamięć, D. Minta-Tworzowska, W. Rączkowski, red., Poznań, s. 19-35.

45. 2001 Profesora Jana Żaka poszukiwanie paradygmatu, (w:) Archeologia-Paradygmat-Pamięć, D. Minta-Tworzowska, W. Rączkowski, red., Poznań, s. 109-122.

46. 2002 Between a community of inspiration and the separateness of archaeological traditions, (w:) Archaologien Europas/ Archaeologies of Europe. Geschichte, Methoden und Theorien/ History, Methods and Theories, Münster, Tubinger Archaeologische Taschenbucher, P. Biehl, A. Gramsch, A. Marcinak, red., New York, München, Berlin, s. 53-64.

47. 2002  Rola archeologii we współczesnej humanistyce. Na marginesie pracy "Jakiej archeologii potrzebuje współczesna humanistyka?", Historyka, t.32, s.45-57.

48. 2002 Profesorowi Czesławowi Łuczakowi w hołdzie, Życie Uniwersyteckie, nr. 9, s.1- 4.

49. 2003 Archeologies West - Archaeologies East, sprawozdanie z międzynarodowej konferencji w Poznaniu, Folia Praehistorica Posnaniensia, t. X/XI, , s.373-383.

50. 2003 Archeologia-Paradygmat-Pamięć. W dziesiątą rocznicę śmierci Profesora Jana Żaka, Folia Praehistorica Posnaniensia, t.X/XI, , s. 383-394.

51. 2003  Zamiast zakończenia – kilka refleksji na temat pamięci o przeszłości, (w:) Wiara, pamięć, archeologia, Ł. Olędzki (red.), Poznań, s. 255-262.

52. 2004 Heros dans l'histoire - wprowadzenie [w:] Les heros dans l'histoire - Colloque Poznań, M. Kujawska, B. Jewsiwicki (red.), Laval,  s.7-10.

53. 2005 (z W. Rączkowski), Overcoming the barriers: Jan Żak's involvement in building contacts with German archaeology, Archaeologia Polona, t.42, s.128-142.

54. 2006 Archeolog i inni "kulturolodzy" wobec pytania o potrzebę przeszłości, (w :) "Komu potrzebna jest przeszłość", D. Minta-Tworzowska & Ł. Olędzki (red.), Poznań, 2005   s.26-33.

55. 2006 (wraz z Ł. Olędzkim), Słowo wstępne, czyli komu potrzebna jest przeszłość, (w) "Komu potrzebna jest przeszłość", D. Minta-Tworzowska & Ł. Olędzki (red.), Poznań, s. 5-25.

56. 2006 Interdyscyplinarność badań naukowych a archeologia, (w) Studia i materiały do dziejów Pałuk, t. VI - XXV lat badań archeologiczno-architektonicznych w Łekneńskim kompleksie osadniczym,  A. Wyrwa (red.), ,  Poznań, s.17-27.

57. 2006 Interdisciplinary research and archaeology, Archaeologia Polona,  t. 44,  s.41-51.

58. 2006,  Wydział Historyczny - jego wczoraj, dziś i jutro, (w) 30.rocz:nica utworzenia Wydziału Historycznego Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań, s. 7-13.

59. 2006, (z K. Jasiewicz) WYDZIAŁ Prahistorii UAM, (w) 30.rocznica utworzenia Wydziału Historycznego Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań, s.42-51.

60. 2007 (z W. Rączkowski), Standardy teoretyczne we współczesnej polskiej archeologii, (w :) Pół wieku z dziejów archeologii polskiej, J. Lech (red.),  Warszawa, s.219-247.

61. 2008 Człowiek "uwięziony" w źródłach archeologicznych i w narracji archeologa, (w:) Hominem quaerere. Człowiek w źródle historycznym, S. Rosik, P. Wiszewski, red., Wrocław, s.17-26.

62. 2008 Teoretyczne problemy interpretacji "sztuki" pradziejowej, (w:) Sztuka pradziejowa i wczesnośredniowieczna jako źródło historyczne, red. B. Gediga, W. Piotrowski, Biskupin-Wrocław, s.23-47.

63. 2009 Do kogo 'należy' przeszłość Biskupina, Przegląd Archeologiczny,  t. 57, s. 7-22.

64. 2009 Archeologia i jej źródła wobec problematyki śmierci, (w: ) Metody. Źródła. Dokumentacja, Funeralia Lednickie, t.11, J. Wrzesiński, W. Dzieduszycki (red.), 2009, Lednica, s. 147-152.

65. 2010 Czy malowidła i rysunki naskalne to "sztuka" pradziejowa?, (w:) Szkice Humanistyczne, red. K. Ilski, R. Koliński, A. Kotłowska, Poznań, s. 99-111. 2011 Zmienność kulturowa i społeczna w ujęciu archeologii, Przegląd Archeologiczny, t.59, s. 5-26.

66. 2011 (z A. Marciniak, M. Pawleta), Współczesne oblicza przeszłości. Wprowadzenie, (w:) Współczesne oblicza przeszłości, (red.) A. Marciniak, D. Minta-Tworzowska, M. Pawleta, Poznań, s. 9-22.

67. 2011 Człowiek i rzecz w perspektywie archeologicznej (czyli rzecz w perspektywie antropocentrycznej), (w:) Współczesne oblicza przeszłości, (red.) A. Marciniak, D. Minta-Tworzowska, M. Pawleta, .Poznań, s. 39-61.

68. 2011 Badania nad kulturą wizualną i ich wpływ na konstruowanie obrazów przeszłości przez  archeologów, (w:) Digitalizacja dziedzictwa archeologicznego. Wybrane zagadnienia, red. R. Zapłata, Lublin, s. 315-334.

69. 2011 W jaki sposób  można ujmować  dialog historii i archeologii? (wybrane zagadnienia), (w:) Archeologia versus historiam. Historia versus archaeologiam, red. M. Przybył, Poznań, s. 116-121.

70. 2011 Archeologia uniwersytecka. Jej wczoraj i dziś, Folia Praehistorica Posnaniensia, t.16, s. 471-479.

71. 2012 Archeologia wobec problematyki zmiany społecznej, (w: Rytm przemian kulturowych i społecznych w epoce brązu i wczesnej epoce metali w Europie Środkowej, Biskupin, s. 55-73.

72. 2012 Źródło/Ślad/Artefakt/Rzecz/Przedmiot, (w:) Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji, red. S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska, Poznań 2012, s. 137-161.

73. 2012 Klasyfikacja i typologia (w:) Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji, red. S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska,  red., Poznań 2012, s.409-429.

74. 2012 Program  logicystyczny w archeologii europejskiej (w:) Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji, red. S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska, Poznań 2012, s. 72-83.

75. 2012 Przeszłość we współczesności, (w:) Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji, red. S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska,  Poznań 2012, s. 1089-1098.

76. 2012  Profesor Jerzy Fogel - wspomnienie (in memoriam Profesor J. Fogel);  Folia Praehistorica Posnaniensia, t. 17 , s. 9-15.

77. 2012  (z M. Kaczmarek), The Józef Kostrzewski Poznań School of Archaeology. Several reflections on the illuminations and shadows of prehistory studies in respect to the Bronze and Early Iron Ages, Folia Praehistorica Posnaniensia, t. 17, s. 25-40.

78. 2013 Dziedzictwo odzyskane w kontekście ratowniczych badań archeologicznych, (w:) Dziedzictwo odzyskane. Ratownicze badania archeologiczne na Ziemi Gnieźnieńskiej, Poznań, s.7-14.

79. 2013 Archeologia historyczna wobec wyzwań współczesności - wybrane zagadnienia (w: ) Archeologia o przeszłości Poznania. Stan i potrzeby badań, (red.) J. Kaczmarek, Poznań, s.13-25.

80. 2013 O "użyteczności" pojęcia pamięci w studiach archeologicznych, Przegląd Archeologiczny, t. 61, s.4-20.

81. 2013  (z M. Pawleta), Teoria i metodologia archeologii na Uniwersytecie w Poznaniu - dlaczego właśnie tu?  Folia Praehistorica Posnaniensia, t. 18, s. 54-74.

82. 2013, (z W. Rączkowski). Prahistoria i archeologia na Uniwersytecie w Poznaniu - wczoraj i dziś, Folia Praehistorica Posnaniensia, t. 18, s.3- 15.

83. 2013  Życie i działalność Profesora Jerzego Fogla, Przegląd Wielkopolski, nr  3 (101) s. 61-65.

84. 2013  Profesor dr hab. Jerzy Fogel - pożegnanie, Kórniczanin, Nr 8, s.4-6.

85. 2014  Józefa Kostrzewskiego ujęcie źródeł w relacji do współczesnej archeologii, Fontes Archaeologici Posnanienses, t.50, s. 137-145.

86. 2014  Pierre Teilhard de Chardin - po latach, (w:) De catechizandis adultus. Opuscula Romualdo Niparko septuageneratio dedicaata, Poznań, s. 181-190.

87. 2014  (z I. Kołoszuk), ZRD5, Bienkowice, stan. 24. Podstawowe informacje o stanowisku. Wyniki badań (w :) Badania archeologiczne na terenie "Zbiornik przeciwpowodziowy Racibórz Dolny na rzece Odrze, województwo śląskie (polder)", P. Bobrowski (red.), t. I, Poznań-Wrocław, s. 147-153.

88.  2014 Wstęp. Tworków, stanowisko 9 ZRD9, (w:) Badania archeologiczne na terenie "Zbiornik przeciwpowodziowy Racibórz Dolny na rzece Odrze, województwo śląskie (polder)", D. Minta-Tworzowska (red.), t. III/1 Poznań-Wrocław, s. 11-18.

89. 2015, Przedmowa, Folia Praehistorica Posnaniensia, t. 20, s. 7- 9.

90. 2015 Granice poznania dzieła malarskiego jako dzieła "sztuki" pradziejowej. Na kanwie rozważań Romana Ingardena, Folia Praehistorica Posnaniensia, t.20, s.341-359.

91. 2015 O "użyteczności" rozważań nad miejscami i krajobrazami pamięci w archeologii (w:) Miejsca pamięci - pradzieje, średniowiecze i współczesność, red., B. Gediga,  A. Grossman, W. Piotrowski, Biskupin-Wrocław, s. 13-31.

92. 2015, Świat doby halsztackiej jako rodzaj wspólnoty w ujęciu archeologii. Przypadek południowo-zachodnich ziem polskich, (w: Doba popelnicových polí a doba halštatská ve střední Evropě, red.: Juchelka Jiří, Archeologický ústav AV ČR, Brno, (2015), s. 189-211.

93. 2015, Metafory genezy i antropogenezy w archeologii (prehistorii) w pierwszej połowie XX wieku.  Dyskurs naukowy wokół Biskupina, Archeologia Polski, t. LX, s.131-155.

94. 2015 Czy współczesna i przyszła archeologia będzie "potrzebowała" teorii?   Archeologia Polski, t. LX, s.21-37.

95. 2015  Dziedzictwo archeologiczne w kontekście nieinwazyjnych badań - między metaforami ocalenia lub utraty, (w: ) Nieinwazyjne rozpoznanie zasobów dziedzictwa archeologicznego: potencjał i możliwości, red. M. Pawleta, R. Zapłata, s. 1-25.

96. 2016  z M. Kaczmarek, Poznańska szkoła archeologiczna Józefa Kostrzewskiego. Kilka refleksji o studiach nad pradziejami w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza, (w:) "Nie zgaśnie pamięć o Waszej pracy". Założyciele Uniwersytetu Poznańskiego, s. 59-76.

97. 2016 Dlaczego trudno być Leo C. Kleinem: archeologiem, uczonym, myślicielem? (obrazy na podstawie autobiografii), Folia Praehistorica Posnaniensia, t. XXI.

98. 2016 - w druku, (monografia) wraz z  J. Dyczkowska, M. Matczak, Ł. Olędzki, Introduction to archaeological practice in Central Europe, 230 ss.


c. Opracowania tzw. eksperckie (wybrane; z ostatnich 6 lat):

99. 2010 (z I. Kołoszuk) Opracowanie wyników archeologicznych badań wykopaliskowych na stanowisku Mnichowo stan. 3-6. Osada z okresu wczesnego żelaza i nowożytności, Poznań 2010.

100. 2010 (z M. Chrapek) Opracowanie wyników archeologicznych badań wykopaliskowych na stanowisku Chwałkówko stan. 1. Cmentarzysko ludności kultury łużyckiej oraz osada nowożytna, Poznań.

101. 2010 (z I. Kołoszuk), Opracowanie wyników archeologicznych badań wykopaliskowych na stanowisku Fałkowo stan. 14" , Poznań.

102. 2010 (z Ł. Olędzki) Opracowanie wyników archeologicznych badań wykopaliskowych na stanowisku Wierzyce stan. 8 i 9 , Poznań.,

103. 2010 (z I. Kołoszuk), Opracowanie wyników archeologicznych badań wykopaliskowych na stanowisku Wierzyce stan. 16, Poznań.

104. 2011 (z M. Chrapek), Osada wczesnośredniowieczna na stanowisku nr 53 w Łubowie, powiat gnieźnieński, województwo Wielkopolskie.

105. 2011 ( z I Kołoszuk), Opracowanie wyników badań archeologicznych w Chojnie, stan. 1, Poznań.

106. 2011 (z I. Kołoszuk), Wykonanie studium historyczno-archeologicznego, które określi przedmiot zamówienia i podstawę do sporządzenia dokumentacji projektowej na remont ogrodzenia i rekonstrukcji muru oporowego Cmentarza Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu - na odcinku od strony ul. Kościuszki. Opracowanie dla konserwatora zabytków.

107. 2011 (z I. Kołoszuk, M. Chrapek, G. Kiarszys) Badania wykopaliskowe na obwodnicy Międzyrzecza, w trasie drogi krajowej S3 na stanowiskach Międzyrzecz stan. 78, Św. Wojciech stan.
17, Św. Wojciech stan. 18. Opracowanie wyników badań dla potrzeb konserwatorskich.

108. 2012  ( z I. Kołoszuk), Badania Wykopaliskowe na obwodnicy Bojanowa i Rawicza w trasie drogi krajowej S5 - stanowiska Pakówka 7, Kaczkowo 21. Opracowania wyników badań pod kątem konserwatorskim.

109.  2013 ( z I. Kołoszuk), Opracowanie wyników archeologicznych badań ratowniczych na stanowisku nr 24 w Bienkowicach, gm. Krzyżanowice, pow. Raciborski, woj. Śląskie (AZP 103-40/10).

110. 2010 Ocena stanu archeologii w Polsce na tle międzynarodowym (ekspertyza na zamówienie IAiE PAN w Warszawie). [Planowana  publikacja].

UDZIAŁ W REALIZACJI PROJEKTÓW BADAWCZYCH FINANSOWANYCH PRZEZ KBN, FUNDACJE, TEMATÓW ZAMÓWIONYCH (z ostatnich 6-ciu lat)

a) granty uzyskane w ramach Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego

- w latach 2008-2011 byłam kierownikiem projektu badawczego Podstawy ekonomiczne powstawania średniowiecznych ośrodków miejskich na Pomorzu w świetle badań archeologicznych (grant promotorski; wykonawca Michał Sołtysiak, zakończony publikacją w 2012 r. w Wydawnictwie UAM),

b) granty uzyskane w ramach Ministerstwa Środowiska

- projekt NCB 01/EZ/BWR-370-1/2011- w latach 2011-2015 (włącznie), koordynowałam z ramienia UAM- jako lider UAM, w ramach konsorcjum UAM, Uniwersytet Wrocławski, PAN (Oddział w Poznaniu, we Wrocławiu) projekt "Archeologiczne badania ratownicze przy budowie zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny na rzece Odrze, woj. śląskie (polder)". Realizowany w ramach współpracy z Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej w Gliwicach Prace archeologiczne rozpoczęły się w końcu 2012 r., a trwały do końca grudnia 2015 r.. Miał status  projekt badawczo-rozwojowego, przyznanego  przez Ministerstwo Gospodarki Wodnej. Efektem jest opracowanie wyników badań w formie kilkutomowej  monografii.

c) udział w grantach międzynarodowych:

w latach 2007-2012 brałam udział w międzynarodowym projekcie: Archaeology in contemporary Europe; Projekt realizowany był w latach 2007-2012 we współpracy ośmiu partnerów z Grecji, Hiszpanii, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Włoch i Polski przy udziale zespołów badawczych z Węgier i Litwy. Był on koordynowany przez "Institut National de Recherches Archéologiques Préventives" z Paryża. W jego ramach byłam realizatorem jednego z tematów: Introduction to archeological practice in Central Europe, Przygotowana została publikacja współautorska,

d) koordynacja i kierowanie projektami w ramach umów z GDDKiA (jako lider w ramach UAM) i innymi jednostkami  - wraz z I. Kołoszukiem z IA UAM:

- w latach 2009-2010 projekt: ratownicze badania wykopaliskowe na trasie drogi krajowej S5 Gniezno - Poznań (odc I. Gniezno - węzeł Czachurki). Ukazała się monografia.

- w latach 2011-2013 projekt: ratownicze badania wykopaliskowe na obwodnicy Międzyrzecza, w trasie drogi krajowej S3 na stanowiskach Międzyrzecz stan. 78, Św. Wojciech stan. 17, Św. Wojciech stan. 18.

- w latach 2011-14 ratownicze badania wykopaliskowe na obwodnicy Bojanowa i Rawicza w trasie drogi krajowej S5 - stanowiska Pakówka 7, Kaczkowo 21. Monografia w druku.

- 2014 r., projekt o nazwie "Weryfikacyjne badania archeologiczne na stanowiskach Chojno 25 i Chojno 56".

- 2014  Badania archeologiczne na stanowisku w Grudnej k. Złotowa.

- 2014 r. Badania archeologiczne na stanowisku w Słopanowie stan. 14, koordynacja badań archeologicznych prowadzonych w ramach obozu studenckich praktyk na stanowisku wielokulturowym - Słopanowo 14, gm. Obrzycko.

- 2014  projekt: ratownicze badania archeologiczne na stanowisku Obrzycko 1b, Inne, Dzięki tym badaniom udało się uchwycić najwcześniejsze ślady średniowiecznego w mieście Obrzycko, datowane na fazę B wczesnego średniowiecza,

- 2014  prace archeologiczne w Poznaniu (projekt: wykonanie studium historyczno-archeologicznego, które określi przedmiot zamówienia i podstawę do sporządzenia dokumentacji projektowej na remont ogrodzenia i rekonstrukcji muru oporowego Cmentarza Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu na odcinku od strony ul. Kościuszki.

- 2015 r., projekt K34/2015 DUN. PAN, Sztuka jako odbicie wzoru kulturowego,

- 2015-2015,  udział w projekcie badawczym, dofinansowanym przez MKiDN (kierownik M. Paleta), tytuł projektu: Nieinwazyjne rozpoznanie potencjału zasobów archeologicznych rejonu Bobolic, woj. Zachodniopomorskie.

- 2015-2020, realizacja jako członek konsorcjum/ lider w ramach UAM wraz z I. Kołoszukiem,, umowy z GDDKiA o nr I/303/ZI/I-2/2015, Wykonanie archeologicznych ratowniczych badań wykopaliskowych w związku z budową drogi ekspresowej S7 odc. Moczydło-Szczepanowice-Widoma-Zastów-Kraków wraz z opracowaniem wyników badań z podziałem na 4 części (cz.2), 2015-12-15,

- 2015-2020,  realizacja jako członek konsorcjum/ lider w ramach UAM wraz z I. Kołoszukiem, umowy z GDDKiA o nr I/303/ZI/I-2/2015, Wykonanie archeologicznych ratowniczych badań wykopaliskowych w związku z budową drogi ekspresowej S7 odc. Moczydło-Szczepanowice-Widoma-Zastów-Kraków wraz z opracowaniem wyników badań z podziałem na 4 części, 2015-12-15.

ZORGANIZOWANE KONFERENCJE NAUKOWE (w ostatnich 6-ciu latach) - polskie: 4; o charakterze międzynarodowym : 15;  zagraniczne: 1.

Sumując od  2000 roku współorganizowałam lub organizowałam 32 konferencje, w tym 10 konferencji w ramach UAM: w tym 9 z ramienia IP UAM (obecnie IA UAM), 1 z ramienia Wydziału Historycznego.

Najważniejsze konferencje:.

  • Archaeologies West - Archaeologies East, 18-21 maja 2000 r. (Poznań); konferencja międzynarodowa; uczestniczyło w niej kilkudziesięciu zagranicznych uczestników.
  • Archeologia-paradygmat-pamięć (w 10-rocznicę śmierci prof. dra hab. Jana Żaka); 22.03. 2000 r. Poznań; (organizatorem był Zakład Historii i Metodologii Prahistorii IP UAM).
  • Wydział Historyczny. Wczoraj i dziś, w związku z Jubileuszem 30-lecia Wydziału Historycznego, 2005 r., Poznań.
  • Archeologia uniwersytecka w Poznaniu. Jej wczoraj i dziś, 2-3. 07. 2009 r., Obrzycko.
  • Współczesne oblicza przeszłości, 21-22. 10. 2009 r., Poznań.

W ramach Komisji/Zespołu Metod i Teorii Badań Archeologicznych Komitetu Nauk Pra-i Protohistorycznych PAN (od 1999 r.), współorganizowałam/ organizowałam 15. konferencji, poświęconych następującym zagadnieniom:

  • Zasoby dziedzictwa archeologicznego w Polsce. Koncepcja komputerowej bazy danych. 1.04.2004 r., Warszawa (wraz z IAiE PAN,Warszawa),
  • Naśladownictwa i kopie w pradziejach i starożytności. 18.05.2004 r., Gdańsk (wraz z Muzeum Archeologicznym w Gdańsku),
  • Antropomorfizacja w pradziejach i starożytności. 1-2.06.2005 r., Gdańsk (wraz z Muzeum Archeologicznym w Gdańsku),
  • Wielkie inwestycje - problemy metodyczne i perspektywy poznawcze. 29.11.2005 r., Poznań ( wraz z IP UAM, MA w Poznaniu),
  • Teoretyczne problemy archeologicznych badań nad sztuką figuralną. 8-9.06.2006 r., Gdańsk (wraz z Muzeum Archeologicznym w Gdańsku),
  • Jak publikować źródła archeologiczne? 15.11. 2006 r.,  Poznań (wraz z Instytutem Prahistorii UAM),
  • "Granice" archeologii, 24.04. 2007 r., Gdańsk. (wraz z Muzeum Archeologicznym w Gdańsku),
  • Sztuka jako komunikowanie, 21-22. 05. 2009, Gdańsk (wraz z Muzeum Archeologicznym w Gdańsku),
  • (międzynarodowa sesja) z ramienia Komitetu Nauk Pra- i Protohistorycznych wraz z Muzeum w Gdańsku, Sztuka przedstawieniowa: świat realny, świat idei w epoce żelaza, 21-22. 05. 2011 r., Gdańsk (wraz z Muzeum Archeologicznym w Gdańsku). Interpretacja sztuki w archeologii a źródła pisane, 23-24. 05. 2012 r., Gdańsk, org.:  Zespól Teorii i Metod Komitetu Nauk Pra-i Protohistorycznych PAN, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, WYDZIAŁ Prahistorii UAM,
  • Estetyzacja w archeologii w aspekcie społecznego odbioru sztuki, 1-2. 07. 2013 r. Gdańsk, (wraz z Muzeum Archeologicznym w Gdańsku oraz z Instytutem Prahistorii UAM),
  • Bioarcheologia - warsztaty na temat biologicznych metod w archeologii, 15-16. 03. 2012 r. (Wrocław; wraz z Polskim Towarzystwem Antropologicznym, z Komisją Archeologiczną Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu, z Zakładem Antropologii Polskiej Akademii Nauk),
  • Estetyzacja w archeologii w aspekcie społecznego odbioru sztuki, Gdańsk, 1-2. 07. 2013 r., org.:  Zespól Teorii i Metod Komitetu Nauk Pra-i Protohistorycznych PAN, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, WYDZIAŁ Prahistorii UAM,
  • Zagadnienia schematyzacji i geometryzacji w sztuce archaicznej., Gdańsk, 3-4. 10. 2014 r., org.:  Zespól Teorii i Metod Komitetu Nauk Pra-i Protohistorycznych PAN, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, WYDZIAŁ Prahistorii UAM,
  • Sztuka jako odbicie wzoru kulturowego, 7-8. 11. 2015 r., Gdańsk, org.:  Zespól Teorii i Metod Komitetu Nauk Pra-i Protohistorycznych PAN, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, WYDZIAŁ Prahistorii UAM,
  • Estetyka jako obszar badań archeologii – 15 lat później, 21-22. 11. 2016, Gdańsk, org.:  Zespól Teorii i Metod Komitetu Nauk Pra-i Protohistorycznych PAN, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, Wydział Archeologii UAM.


LICZBOWY UDZIAŁ W KONFERENCJACH NAUKOWYCH: polskie: 39; polskie o charakterze międzynarodowym i zagraniczne: 16.

a) wykaz najważniejszych tytułów wystąpień (w ostatnich latach):

  • 5-7. 07. 2006 r. Biskupin, Sztuka pradziejowa i wczesnośredniowieczna jako źródło historyczne, z referatem: Teoretyczne problemy interpretacji "sztuki" pradziejowej. Docieranie do znaczenia "pierwotnych" przestrzeni sztuk.
  • 4-15. 05. 2008 r., Lednica - Metody. Źródła. Dokumentacja. z referatem:  "Archeologia i  jej źródła wobec problematyki śmierci". 
  • 18 -19. 06. 2009 r.,  Biskupin dawniej, dziś i jutro, z referatem pt. Miejsce-Tradycja-Pamięć w dyskursie wokół dawnego i dzisiejszego Biskupina,
  • 7-9. 07. 2010 r. Biskupin - Rytm przemian kulturowych w pradziejach i wczesnym średniowieczu, z referatem: Zmiana kulturowa w perspektywie teorii archeologicznych.
  • 19-20. 02. 2009 r., Poznań,  Interdyscyplinarne oblicza przeszłości, z referatem pt. Materializacja przeszłości w perspektywie archeologicznej, UAM,
  • 2-3. 07. 2009 r., Archeologia Uniwersytecka w Poznaniu. Jej wczoraj i dziś. Z referatem (wraz z M. Chrapek, M. Pawletą) Teoria i metodologia archeologii na Uniwersytecie w Poznaniu - dlaczego właśnie tu?, UAM, Obrzycko.
  • 8-9. 05. 2009 r., Uniwersytet im. K. Wyszyńskiego, Warszawa, Cyfrowa przeszłość - metody komputerowe w archeologii, z referatem pt. "Formalizacja idei i obrazów przeszłości", 
  • 15-16. 10. 2009 r., Archeologia miasta Poznania. Stan i potrzeby, z referatem na zaproszenie "Archeologia historyczna wobec wyzwań współczesności", MA, Poznań,
  • 21-22.  10.  2009 r., Poznań - Współczesne oblicza przeszłości, z referatem: Do kogo 'należy' przeszłość?,
  • 27.11.2009 r., Poznań - Archeologia versus historiam-Historia versus archeologiam, Poznań,  z wystąpieniem W jaki sposób można ujmować dialog historii i archeologii?,
  • 3-4.12.2009, Warszawa, Uniwersytet Warszawski - Artes Liberales, Narracja we współczesnej humanistyce i naukach społecznych, z referatem na zaproszenie "Narracja w archeologii", 
  • 9-10.06. 2011, Gdańsk, Sztuka przedstawieniowa: świat realny, świat idei w epoce żelaza, z referatem: Prezentacja czy wizualizacja? Przykłady grobów z okresu halsztackiego. 
  • 4-6 lipca 2012, Biskupin, Miejsca pamięci - pradzieje, średniowiecze i współczesność, z referatem: O "użyteczności" pojęcia pamięci w badaniach archeologicznych.
  • 6-7 listopada 2015 r., Gdańsk, Sztuka jako odbicie wzoru kulturowego, z referatem Wzory kultury a sztuka. 
  • 2015  r., Opava, Doba halsztacka, z referatem: Świat doby halsztackiej jako rodzaj wspólnoty w ujęciu archeologii. Przypadek południowo-zachodnich ziem polskich. 
  • 2016  r., Biskupin, Inspiracje i funkcje sztuki pradziejowej i wczesnośredniowiecznej, z referatem: Miejsca ze sztuką pradziejową i graffiti tam zamieszczone w perspektywie "archeologii krajobrazu."
  • 2016  r., Gdańsk, Estetyka jako obszar badań archeologii - 15 lat później, z referatem:  Czy idea "nowej estetyki" może stanowić "nowe" odniesienie dla dociekań archeologicznych?

    • E. OSIĄGNIĘCIA DYDAKTYCZNE

    1. Prowadzone zajęcia dydaktyczne na kierunku archeologia: 

    I stopień studiów: 

    a) Wstęp do archeologii, wykład; b) Wprowadzenie do metodologii i historii archeologii, wykład; c) Symbolika pradziejowa, wykład (zajęcia fakultatywne);

    II stopień studiów:

    d) Dziedzictwo archeologiczne w strategiach ochrony i zarządzania w Europie,  wykład; e)Europejskie krajobrazy kulturowe i ich ochrona; wykład f) Metody interpretacji „sztuki”, konwesatorium/zajęcia laboratoryjne; g) Współczesna refleksja metodologiczna i teoretyczna w archeologii, wykład; h) Seminarium magisterskie;

    III stopień studiów:

    i) seminarium doktorskie.

    Zajęcia dydaktyczne, które prowadzę, obejmują w głównej mierze problemy z zakresu metod, teorii i metodologii badań archeologicznych, poszerzone o dziedzictwo archeologiczne.

    2. Opracowanie programów, ścieżek programowych studiów: 

    - w 2011 roku byłam współautorem nowego programu studiów dla kierunku archeologia w związku z reformą kształcenia (podziału na studia licencjackie, studia magisterskie). Współtworzyłam zwłaszcza program specjalizacji dziedzictwo archeologiczne, na II stopniu studiów. W skali Polski był to pierwszy taki program w ramach archeologii.


    F. KSZTAŁCENIE KADR

    1. Liczba wypromowanych magistrów: 163
    2. Liczba wypromowanych doktorów: 6

    Data zakończenia przewodu Imię i nazwisko doktoranta Tytuł rozprawy doktorskiej 
    zatw. RW - 13.11..2000  dr Adriana Ciesielska  Elementy teorii społecznej w archeologii - koncepcja grup, instytucji i struktur społecznych
    zatw. RW - 08.03.2004  dr Przemysław Krajewski  Analiza przestrzenna osadnictwa Wyspy Wolin i prawego brzegu Dziwny, od środkowego okresu epoki brązu do wczesnej epoki żelaza
    zatw. RW - 17.10.2005  dr Michał Pawleta Koncepcje dziecka i dzieciństwa w perspektywie badań archeologicznych neolitu środkowoeuropejskiego
    zatw. RW - 13.02.2006 dr Rafał Zapłata Archeologiczne studia nad przestrzenią. Zastosowanie Systemów Informacji Geograficznej w badaniach nad wczesnośredniowiecznym osadnictwem grobowym na Pomorzu
    zatw. RW - 17.10.2011  dr Michał Sołtysiak Podstawy ekonomiczne powstawania średniowiecznych ośrodków miejskich na Pomorzu w świetle badań archeologicznych
    zatw. RW - 19.01.2016  dr Magdalena Matczak Chorzy, niepełnosprawni we wczesnośredniowiecznym Culmine. Studium archeologiczno-antropologiczne 

    3. Liczba opracowanych recenzji/opinii w przewodach doktorskich, habilitacyjnych i postępowaniu o nadanie tytułu: 16

    4. Tworzenie zespołów badawczych – zespól badawczy, który starałam się tworzyć w ciągu  lat pracy w Instytucie Prahistorii UAM (obecnie Archeologii) dotyczy metodologii i teorii w archeologii, poszerzonych ostatnio o zagadnienia dziedzictwa archeologicznego (Zakład Teorii i Metod w Archeologii).  Podobnie w ramach Komitetu Nauk Pra- i Protohistorycznych PAN  współtworzyłam zespół  Metod i  Teorii Archeologicznych jako jego  wice, a obecnie przewodnicząca zespołu.

    5. Inne formy rozwoju młodej kadry naukowej: seminaria doktorskie, wykłady w ramach Zakładu oraz otwarte., wystąpienia na sesjach studenckich, na Festiwalu Nauki i Sztuki organizowanym przez UAM,  prelekcje dla mieszkańców Poznania i innych.


    G.  NAUKOWA I DYDAKTYCZNA WSPÓŁPRACA Z INNYMI OŚRODKAMI  (wykłady, wymiana itp.)

    a) wykłady w innych ośrodkach uniwersyteckich (Toruń, Poznań, Wrocław- Uniwersytet  Przyrodniczy, Warszawa – głównie w ramach  różnych Komisji / Zespołów  KNPiP) ;

    b) uczestnictwo w pracach  wykopaliskowych w Blot (Masyw Centralny, Francja) , kier. przez  H. Delporte’a; pobyty studyjne w Lionie, Strasburgu, Paryżu, Kilonii (dwukrotnie), Brnie, Pradze, Nitrze, w Koszycach,  a także na stanowiskach archeologicznych m.in. w  Mikulčicach (V. Podborsky).


    H. OSIĄGNIĘCIA ORGANIZACYJNE

    1. Kierowanie jednostką  organizacyjną UAM:

    a) lata 1996 - 2002, prodziekan Wydziału Historycznego UAM,
    b) lata 2002 - 2008, dziekan Wydziału Historycznego UAM
    c) lata 2008 - 2016, dyrektor Wydziału Prahistorii UAM,
    d) lata 1997 - dziś, kierownik Zakładu Historii i Metodologii Prahistorii IP UAM (obecnie IA UAM).
    e) lata 1998 - 2008 – koordynator wydziałowy programu wymiany  Erasmus-Sokrates,
    f) lata 2008 - dziś, koordynator instytutowy programu Erasmus-Sokrates,
    g) lata 2008 - 2012, przewodnicząca Senackiej Komisji Dyscyplinarnej dla Doktorantów UAM,
    h) lata 2009 - 2012, członek senackiej Komisji ds. Jakości Kształcenia,
    i) rok 2012, rok 2013 - członek wydziałowej Komisji ds. naboru na studia doktoranckie.

    2. Kierowanie innymi jednostkami typu ekspedycje, misje UAM:

    Kierowanie i koordynowanie w ostatnich 6. latach prac archeologicznych w ramach 12 ekspedycji wykopaliskowych, głównie w zakresie ratowniczych badań archeologicznych jako członek konsorcjum, zawiązywanego na potrzeby tychże badań (pełnomocnik rektora/lider konsorcjum w ramach UAM ).

    3. Udział w pracach zespołów/rad redakcyjnych: 

    a) redaktor naczelny czasopisma Wydziału Archeologii UAM, Folia Praehistorica Posnaniensia,
    b) współredaktor wspólnej serii Wydziału Archeologii UAM i Wydziału Archeologii i Etnologii PAN w Poznaniu, Via Archaeologica Posnaniensis,
    c) członek i przewodnicząca komitetu redakcyjnego serii archeologicznej  pod nazwą: Biskupińskie Prace Archeologiczne i Prace Komisji Archeologicznej O/PAN we Wrocławiu,
    d) członek komitetu redakcyjnego czasopisma PAN, Przegląd Archeologiczny,
    e) członek komitetu redakcyjnego Poznańska Seria Zeszytów  Autostradowych.

    4. Członkostwo z wyboru w komitetach naukowych, radach naukowych, towarzystwach naukowych:

    a) członek rady naukowej Wydziału Archeologii i Etnologii PAN ( od X. 2016 r.),
    b) członek Komitetu Nauk Pra- i Protohistorycznych PAN w Warszawie ( 2011- 2014; 2015 - dziś),
    c) wice-przewodnicząca Komisji Metod i teorii Archeologicznych w Komitecie Nauk Pra- I Protohistorycznych PAN ( 1999-2011),
    d) przewodnicząca Zespołu Metod i Teorii Archeologicznych w Komitecie Nauk Pra- i Protohistorycznych PAN, Warszawa, (od 2011 roku do dziś),
    e) członek Komisji ds. czasopism i monografii humanistycznych w ramach Wydziału I PAN  w Warszawie (od 2014 r. do dziś),
    f) członek prezydium Komitetu Nauk Pra- i Protohistorycznych PAN,
    g) członek PTPN w Poznaniu,
    h) członek Komisji Archeologicznej PAN w Poznaniu,
    oraz:
    i) członek European Association of Archaeologists.